Borstkanker voorkomen: waar staan we, en waar gaan we heen? (2)
In deel 2 over de meeting van de ECP-organisatie rond borstkankerpreventie komt de rol van medicatie om borstkanker te voorkomen aan bod.
Hoe voorkomen we borstkanker: dat was het uitgangspunt van de jaarlijkse meeting van de European Cancer Prevention-organisatie op zaterdag 18 november 2017. Think Pink zette graag haar schouders onder dit congres waarop wereldvermaarde experten hun inzichten deelden. Wat we daar te horen kregen? Dat lees je in deze reeks artikels! Naast preventiemaatregelen die we zelf in de hand hebben, kwam ook de rol van medicatie voor borstkankerpreventie aan bod. Daarover lees je hieronder meer.
“Borstkankerpreventie rust op drie pijlers”, aldus professor Gad Rennert. “Ons gedrag aanpassen is er een van, maar daar hebben we een hekel aan. Een beroep doen op een chirurg voor een preventieve amputatie is een andere, maar ook daar zijn we natuurlijk niet tuk op. De derde pijler bevalt mensen veel meer: medicatie nemen. Een factor die ik wil toevoegen, is: kanker kunnen opsporen voor het kanker wordt. Daarin hebben we nog een hele weg af te leggen.”
Voor wie borstkanker heeft, volgt na de operatie, bestraling en chemotherapie vaak een nabehandeling. Die moet voorkomen dat de borstkanker terugkeert. Tegelijk beschermen de medicijnen de andere borst preventief, vertelde professor Jack Cuzick. Chemoprevention heet dat, hoewel het niet om chemotherapie gaat.
Ondertussen staat de wetenschap niet stil. Een veelbelovende piste is een gel met een Tamoxifen-component. Die geeft lokaal een hoge dosis, maar geeft geen klachten omdat het niet in de rest van het lichaam belandt. En omdat deze aromataseremmers alleen een optie zijn voor vrouwen na hun menopauze, zoeken onderzoekers volop naar een behandeling voor jonge vrouwen.
Voor preventie hoeven we niet altijd een beroep te doen op medicijnen waar we nooit eerder van hoorden. Professor Gad Rennert hield een pleidooi voor geneesmiddelen die we nu al vaak nemen. “We weten er ontzettend veel over, en hoeven dus geen angst te hebben voor nevenwerkingen. Bovendien gaat het vaak om generische geneesmiddelen die relatief goedkoop zijn.”
Hij heeft het bijvoorbeeld over:
Ook vaccins kunnen beschermen tegen borstkanker. Zo biedt het gelekoortsvaccin bescherming tegen huid- en borstkanker, en werken onderzoekers van de universiteit van Washington aan een DNA-vaccin. Een HER2-vaccin, dat in een derde van de gevallen een invloed heeft op een ductaal carcinoom in situ of DCIS, is ook heel beloftevol voor preventie.
Een nieuwe piste die op het onderzoek voorgesteld wordt, is het borstkankervaccin waar professor José Russo en professor Herman Depypere aan werken. Hun uitgangspunt is de bescherming die een vroege zwangerschap biedt tegen borstkanker.
Professor José Russo onderzoekt in de VS al meer dan dertig jaar lang welke principes schuilgaan achter die bescherming, die het risico op borstkanker met de helft terugdringt. Hij ontdekte dat het borstklierweefsel tot op celniveau ingrijpende veranderingen ondergaat, waardoor DNA beter hersteld wordt. Dat principe vertaalde hij naar een vaccin met het zwangerschapshormoon hCG.
Om na te gaan of het vaccin het verhoopte effect heeft, klopte hij in België aan bij professor Herman Depypere van UZ Gent en professor Jaak Janssens van ECP. Met de steun van Think Pink zette professor Depypere een onderzoek op met 23 dragers van een BRCA-genmutatie, die een hoog risico op borstkanker inhoudt. De eerste resultaten doen het beste vermoeden. Professor Russo verwerkt die op dit moment in de VS en weet in 2018 hoe succesvol het onderzoek blijkt.