Dubbele amputatie biedt geen garanties

Vrouwen met borstkanker hebben er geen voordeel bij om hun boezem volledig te laten wegsnijden, zo blijkt uit grootschalig onderzoek. De overlevingskansen zijn even groot bij een borstsparende operatie. 'Patiënten denken soms onterecht: hoe radicaler, hoe beter', stelt chirurg Steven Colpaert. De volledige borst afzetten of het knobbeltje weghalen en bestralen? Voor je overlevingskansen na borstkanker maakt het geen verschil uit, zo bevestigt een omvangrijke Amerikaanse studie. Wetenschappers van Stanford University volgden jarenlang ruim 189.000 patiëntes met de ziekte. Van de vrouwen die een dubbele amputatie hadden ondergaan, was tien jaar later bijna 19 procent overleden. Bij degenen die een borstsparende operatie en bestraling hadden gekregen, lag dat sterftecijfer op bijna 17 procent, zo staat in het Journal of the American Medical Association. "We kunnen nu met zekerheid stellen dat borstkankerpatiënten geen betere overlevingskansen hebben na een amputatie dan na een borstsparende ingreep", besluit onderzoekshoofd Allison Kurian. Toch dringen sommige patiëntes hard aan op een borstamputatie, vertelt plastisch chirurg Steven Colpaert, verbonden aan de borstkliniek van het Antwerpse AZ Monica. "Zij redeneren: hoe radicaler de ingreep, hoe beter mijn prognose. Ze veronderstellen dat een amputatie hun overlevingskansen zal verhogen. Zij vrezen dat de chirurg hun prognose in het gedrang brengt als hij minder wegsnijdt. Terwijl wij er net naar streven om enkel het aangetaste weefsel aan te pakken. Het komt er dan voor ons op aan dat uit de hoofden te praten. Artsen hebben er een goede reden voor als ze een borstsparende operatie voorstellen." Een volledige amputatie is trouwens niet zonder nadelen, gaat Colpaert verder. "Het gaat niet alleen om een behoorlijke verminking, het brengt ook praktische en psychologische problemen met zich mee: aangetaste zelfwaarde, verstoorde seksualiteitsbeleving. Bovendien is een borstreconstructie ook weer een langere ingreep, met risico's op infecties en slecht helende wonden."

Uitzaaiingen

Een borstsparende operatie, met een dertigtal bestralingen erna, is dan ook de regel. Colpaert: "Al heb je wel uitzonderingen. Soms is de tumor te groot in vergelijking met de borst of zitten er verschillende haarden van het gezwel in één borst. In dat geval gaan we wel over tot een volledige amputatie. "Heel zelden gebeurt het dat vrouwen na een borstsparende operatie hervallen. Ook dan volgt een amputatie. "Vaak reageren vrouwen dan verbolgen: ze vinden dat hun chirurg de eerste keer niet genoeg gesneden had, ze denken dat hij niet wist wat hij deed. Terwijl we dat net trapsgewijs willen aanpakken: we willen geen onnodige amputaties doen.” Niet de operatie of amputatie bepalen de overlevingskansen, vult oncoloog Sevilay Altintas (UZ Antwerpen) aan. "Wel de biologische kenmerken van de tumor: hoe agressief is die? Zijn er al onzichtbare uitzaaiingen?"

Gehecht aan boezem

Toch krijgen chirurgen geregeld de vraag naar een dubbele amputatie. Het gaat dan om vrouwen die kanker hebben gehad in de ene borst en ook hun andere weg willen. Colpaert: "In vergelijking met andere vrouwen hebben zij een iets hoger risico op een tumor in hun andere borst. Maar dat verhoogde risico is zo klein dat het een preventieve amputatie niet rechtvaardigt. Het heeft geen enkele zin om een gezond orgaan weg te halen, zeker als je niet erfelijk belast bent", treedt Altintas bij. "Al heb ik hier zelf nog niet veel vragen over gekregen. Daarvoor zijn veel vrouwen te gehecht aan hun boezem." Bron: De Morgen: 4/9/2014