Hoe vertel je je kind dat je niet meer beter wordt?
Het is belangrijk hoop en realiteit in evenwicht te houden. Misschien komt er een tijd dat de realiteit is dat je niet meer kunt genezen. In onze cultuur wordt er niet open gesproken over de dood of over doodgaan.
Het is belangrijk hoop en realiteit in evenwicht te houden. Misschien komt er een tijd dat de realiteit is dat je niet meer kunt genezen. In onze cultuur wordt er niet open gesproken over de dood of over doodgaan. Het kan heel moeilijk zijn om zelf het feit te aanvaarden dat je weldra zal sterven. Ook voor je familie en kinderen zal het heel moeilijk zijn dit feit te aanvaarden, maar toch zal je hen helpen de toekomst aan te kunnen door hen ook bij deze realiteit te betrekken. Hoe beter je voorbereid bent om te praten over wat er gebeurt, hoe gemakkelijker een gesprek met je kinderen over dit onderwerp zal zijn. Als je je niet in staat voelt om hierover met de kinderen een gesprek te hebben, moet je iemand zoeken die de kinderen goed kent en die ze vertrouwen om met hen te praten. Kinderen weten vaak veel meer dan we ons realiseren en we moeten hen duidelijk maken dat het geen probleem is als ze er over willen over praten. We moeten hen helpen door dingen uit te leggen op een niveau dat zij begrijpen, door medisch jargon te vermijden en open en direct te zijn. Ook heel belangrijk is natuurlijk dat we ook naar hen luisteren. Als je in dit stadium verkeert, moet je ook een aantal belangrijke dingen voor jezelf bepalen: - Waar liggen je prioriteiten? - Hoe wil je de tijd die er nog is doorbrengen? - Hoe kun je je kinderen daarin betrekken? Misschien voel je je niet zo sterk meer en kan je niet meer alles doen zoals vroeger. Dan kunnen de kinderen je misschien helpen met kleine dingen. Zonder hen te overbelasten, kan je hen toch een gevoel van betrokkenheid geven als ze je met bepaalde dingen kunnen helpen. Als de kinderen weten dat je dood gaat, zullen ze waarschijnlijk heel moeilijke vragen beginnen stellen. Je kan maar beter voorbereid zijn op dit soort vragen. Zorg dat je op voorhand hebt nagedacht over de beste manier van antwoorden. Het is onmogelijk te zeggen wat "juist" is, heel veel hangt af van je persoonlijke visie op het leven en je persoonlijke overtuigingen. Het belangrijkste is dat je kinderen de kans krijgen hun bezorgdheden en vragen te uiten en dat hun gevoelens ernstig worden genomen. Misschien kunnen volgende tips je van pas komen: Als je kind vraagt: Wat zal er met mij gebeuren als jij dood bent? "Papa, opa, oma, ... zullen hier nog steeds zijn en voor je zorgen. Papa zal je naar school brengen en oma zal je 's avonds van school komen oppikken. Daar mag je dan spelen tot papa van zijn werk komt en jou komen oppikken bij oma en opa." Kinderen hebben nood aan praktische en duidelijke antwoorden op een vraag als deze. Ze willen precies horen hoe het zal zijn. Ze willen weten waar ze zullen wonen en wie voor hen in de toekomst alle dingen zal doen die jij voor hen deed. Als je kind vraagt: "Zullen papa, oma, opa, ... ook sterven?" "Alle mensen moet ooit eens doodgaan. Maar papa, oma en opa zijn niet ziek zoals mama en dus zullen ze vast nog heel lang bij je zijn." Als je kind vraagt: "Wat gebeurt er met jou als je dood bent?" Veel ouders vinden het te pijnlijk om met hun kinderen over hun eigen dood te praten. Als je het hier te moeilijk mee hebt, moet je iemand anders zoeken die dit in jouw plaats kan doen. Het allerbelangrijkst is steeds te beseffen dat kinderen nood hebben aan duidelijke, simpele en eerlijke informatie die bijgesteld wordt als er dingen veranderen.
De tijd die je nog kan doorbrengen met je kinderen is zeer kostbaar. Soms kan het moeilijk zijn om er het beste van te maken. Misschien kan het volgende je helpen: Samen zijn Probeer dingen te doen die niet te veel van je energie opslorpen, bijvoorbeeld samen lezen, TV kijken een verhaal schrijven over je familie samen met de kinderen. Probeer zoveel mogelijk "blije tijd" met hen door te brengen. Lachen is een goed medicijn, voor iedereen van het gezin. In het ziekenhuis Als je opgenomen bent in het ziekenhuis: - kunnen de kinderen regelmatig op bezoek komen op de kamer. Eventueel kan je samen met hen andere mogelijkheden in het ziekenhuis benutten, bijvoorbeeld een bezoek aan de cafetaria; - kunnen jij en de kinderen regelmatig met elkaar telefoneren; - kunnen jullie voor elkaar boodschappen opnemen op een cassettebandje; - kan je kleine cadeautjes maken voor de kinderen als ze op bezoek komen; - zijn de kinderen misschien geïnteresseerd in de speciale dingen op je kamer. Toon hen hoe het bed werkt, de knop om de verpleging te roepen. Vertel hen wie er zoal voor je zorgt. Thuis - Als je thuis bent, kan zelfs een heel jong kind je helpen door bijvoorbeeld een krant of een boek te brengen. Probeer echter zoveel mogelijk zelf te doen, zodat je kinderen geen hekel krijgen aan iets voor je te moeten doen. Zorg dat ze nog genoeg vrije tijd hebben voor zichzelf. - Lees samen met hen een boek over het menselijk lichaam. Toon hen waar de kanker zit en wat er in je lichaam gebeurt, zodat ze de ziekte beter kunnen begrijpen. - Aan kleinere kinderen kan je de ziekte uitleggen door een pop te gebruiken. Gebruik andere poppen om familieleden uit te beelden. Kleine kinderen gaan hier in op en zullen soms in het spel met de pop zeggen hoe ze zich voelen. Blijf dus goed naar ze luisteren. - Laat je kinderen tekeningen maken over jou, over je ziekte. Door te tekenen kunnen ze ook gevoelens uitdrukken. - Lees met je kinderen verhalen over andere mensen die kanker hebben gehad. - Probeer contacten te leggen met andere gezinnen met kinderen die af te rekenen hebben met kanker. Dit contact met kinderen die hetzelfde meemaken, kan je kinderen echt helpen. Delen met je kinderen Iedereen reageert op zijn eigen manier op het feit dat hij kanker heeft. Toch heb je je reactie voor een deel zelf in de hand. Zoek zoveel mogelijk positieve punten: Misschien kan je nu meer tijd doorbrengen met je kinderen en je eigenlijk dichter bij hen voelen dan voordien. Het delen van de gevoelens die de ziekte teweeg brengt kan de band tussen ouder en kind versterken. Kinderen leren om om te gaan met moeilijkheden in het leven en worden zo sterker voor de toekomst. Ze kunnen ook onafhankelijker worden, met meer verantwoordelijkheidsgevoel. Misschien worden ze ook gevoeliger voor de noden van andere mensen.
Je kunt je kinderen helpen het leven aan te kunnen als je er niet meer zal zijn door hen voor te bereiden op een toekomst zonder jou. Sommige mensen schrijven brieven aan hun kinderen om te lezen als ze ouder zijn en beter kunnen begrijpen. In een brief kan je je kinderen meer vertellen over jezelf en over je gevoelens ten overstaan van hen. Soms schrijven mensen brieven die op een bepaald tijdstip aan hun kinderen moet worden gegeven, bijvoorbeeld op een verjaardag. Het kan een troost zijn dat je een boodschap kan achterlaten voor je kind.