Risicofactoren
We kennen verschillende risicofactoren voor borstkanker: geslacht, leeftijd, erfelijke belasting, oestrogeeninname, zwaarlijvigheid, alcoholmisbruik, enz. Hoe groot is het gemiddelde risico dat een vrouw borstkanker ontwikkelt?
We kennen verschillende risicofactoren voor borstkanker: geslacht, leeftijd, erfelijke belasting, oestrogeeninname, zwaarlijvigheid, alcoholmisbruik, enz.
Soms lees je dat het risico dat een vrouw borstkanker ontwikkelt ongeveer een op acht is. Dit klopt niet helemaal. Het cijfer zou correct zijn als elke vrouw 85 jaar oud werd. De gemiddelde leeftijd van een vrouw is evenwel niet zo hoog. Daarom kan men besluiten dat het gemiddelde risico om borstkanker te ontwikkelen ongeveer 9 tot 10% is. Dit betekent dus dat per 100 vrouwen er 10 borstkanker zullen ontwikkelen. Voor risicofactoren bij mannen, zie het hoofdstuk Mannen.
Geslacht
Bij borstkanker is het simpele feit een vrouw te zijn, een risicofactor. Borstkanker komt ook voor bij mannen, maar de kans dat de ziekte zich manifesteert, is bij vrouwen ongeveer 150 maal groter dan bij mannen.
Leeftijd
Het risico op het krijgen van borstkanker neemt toe met de leeftijd. Ongeveer 77% van de vrouwen met borstkanker zijn ouder dan 50. Vrouwen tussen 20 en 29 maken slechts 0,3% van alle borstkankerpatiënten uit.
Hieronder volgt een overzicht van het risico per leeftijdsgroep.
Slechts 5 tot 10 % van alle borstkankers wordt in verband gebracht met genetische (erfelijke) oorzaken. Zowat de helft kan worden gerelateerd aan een mutatie in een van twee bekende borstkankergenen, die BRCA1 en BRCA2 worden genoemd.
BRCA1 and BRCA2 zijn dus verantwoordelijk voor maar een klein gedeelte van het aantal borstkankers, maar dragers ervan hebben een sterk verhoogd risico op borstkanker. Of iemand dient te worden getest op deze beide genen kan worden afgeleid uit een aantal familiale factoren:
Komen deze risico factoren voor en geven ze je reden tot ongerustheid, dan kan je als potentiële draavan de borstkankergenen getest worden. Dat je drager bent, betekent niet dat je zeker borstkanker krijgt. Je vindt meer informatie op de website van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid. Vragen rond erfelijke borstkanker en eierstokkanker kan je stellen aan de sociaal verpleegkundige van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid.
In Vlaanderen zijn er Centra voor Menselijke Erfelijkheid in Antwerpen, Brussel, Gent en Leuven. De contactgegevens vind je op de site van het Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid.
Natuurlijke oestrogeenproductie
Als de eerste menstruatie zich voordoet vóór de leeftijd van 12 jaar of de menopauze treedt pas in na de leeftijd van 50 jaar, heeft een vrouw een licht verhoogd risico op borstkanker. Het risico neemt dus toe naarmate de borsten meer jaren worden gestimuleerd door oestrogeen.
Borstproblemen uit het verleden
Vrouwen die in het verleden te maken kregen met goedaardige of kwaadaardige gezwellen in de borst, hebben een hoger risico op de ontwikkeling van (een nieuwe) borstkanker.
Leeftijd bij eerste zwangerschap
Vrouwen zonder kinderen of vrouwen die voor het eerst zwanger worden na de leeftijd van 30, hebben een licht verhoogd risico op het ontwikkelen van borstkanker.
Oestrogeen-inname na de menopauze
Oestrogeenvervangende therapie verhindert de normale afname van het oestrogeengehalte tijdens de menopauze. Daarom heeft een jaar oestrogeen-inname na de menopauze het effect van een jaar uitstel van de menopauze.
Alcoholgebruik
Van alcohol is bekend dat het het oestrogeengehalte tijdens langere periodes hoog kan houden. Dit verklaart waarom vrouwen die veel alcohol verbruiken een hoger risico op borstkanker lopen.