Zal ik mijn dansende krullen verliezen door chemo?

In augustus 2015 kreeg ik de diagnose van hormonale borstkanker. Een cadeau voor mijn dertigste verjaardag. Er was geen erfelijkheidsfactor, ik had gewoon brute pech. 

Ik had een kleine tumor, maar moest naast een dubbele mastectomie toch een chemokuur van 12 weken ondergaan. Mijn lichaam was sterk, maar mijn leeftijd had een negatieve impact op de agressiviteit van de kanker. Daarnaast was het omliggende weefsel van de tumor ook niet gezond. Met de amputatie, de preventieve chemokuur en de 5 jaar lange antihormoontherapie zou mijn kans op genezing groot zijn.

Ik zou dus chemo krijgen. Dat was even slikken. Ik zou niet alleen mijn beide borsten, maar ook nog eens mijn haren verliezen. Mijn chemococktail met Taxol® zou eventuele ‘ontsnapte’ kankercellen vatten vooraleer ze verder zouden gaan delen in mijn lichaam. 

Ik googlede onophoudelijk naar alle mogelijke bijwerkingen: bloedarmoede, maag-darmklachten, smaakstoornissen, haaruitval, kaalheid …

Mijn grootste trots

Kanker is chemo en chemo is haarverlies. Was ik oppervlakkig als ik alleen hieraan kon denken? Op momenten waarop mijn haren niet vielen zoals ik het wou of als stro langs mijn gezicht hingen, vervloekte ik ze soms. Meestal dansten ze vrolijk op mijn schouders. “Hoe meer krullen, hoe ondeugender”, gekte mijn mama. Ze doorstonden de tand des tijds van bruin naar blond. Mijn lange krullen waren echt mijn trots.

Ter voorbereiding van mijn chemokuur stapte ik moedig de thuiszorgwinkel binnen op zoek naar een chemomutsje. De lieve verkoopster hielp me een neutraal exemplaar uit te kiezen. Ze legde haar hand op mijn schouder toen ik mijn lokken onder het mutsje probeerde te verstoppen. De tranen rolden over mijn wangen, want nog nooit eerder voelde ik me zo kwetsbaar. In de spiegel zag ik mijn gezicht: het gezicht van kanker.

Wist jij dat je bij chemo je haar soms wel kunt houden?

Na wat verder opspeurwerk kwam ik uit op een artikel over hoofdhuidkoeling. Hierbij koelt men de hoofdhuid met een ijsmuts tijdens de chemotherapie. De bloedvaten in je hoofdhuid vernauwen hierdoor en zo komt er minder chemo in je haarwortels.

Hoofdhuidkoeling is niet bij alle kankerbehandelingen mogelijk. In mijn geval was het wel een optie. Mijn oncoloog in het borstcentrum van het Jessa Ziekenhuis stelde me voor om de ijsmuts te proberen. Gezien mijn volle haardos was er een reëel risico dat de kap niet mijn volledige hoofdhuid zou bevriezen en dat ik alsnog de meeste haren zou verliezen. Maar ik moest en zou alles proberen om mijn haren te beschermen en dacht: let’s go for it!

Mijn eerste chemodag

En toen was het D-Day. Mijn eerste chemodag. Daar zat ik in een blauwe relaxzetel met nog 7 andere lotgenoten rondom mij. We hadden allemaal hetzelfde doel: dat vieze kankermonster klein krijgen. 

‘Oei meisje, jij bent er ook vroeg bij’, was de reactie van een man naast mij. Enkele minuten later kwam de verpleegster naast mij staan. Ze had een box in haar handen. Daaruit haalde ze nog een tweede ijzeren doos waarin mijn ‘cocktail’ zat verstopt. Uiterst voorzichtig haalde ze de baxter uit de doos en hing deze aan de infuusstandaard. “Maar eerst gaan we jouw hoofd ‘voorkoelen’!” Ik kreeg nog even uitstel vooraleer de chemo zich een weg door mijn lichaam zou banen om de eventueel ontsnapte slechte cellen, maar ook mijn goede cellen te vernietigen.

Voordat de verpleegster de muts op mijn hoofd zette, maakte ze mijn haar volledig nat. Hoe natter, hoe meer ijsvorming én hoe beter de hoofdhuidkoeling werkt.

Toen het mutsje mijn haren volledig bedekte, begon de machine naast mij te ronken. Enkele seconden later voelde ik hoe het ijskoude water mijn hoofdhuid deed bevriezen via de binnenkant van de ijsmuts. Het eerste wat ik dacht was: Jezus, hoe koud is dit? Het is net alsof je een gaatje in je tand hebt en op een ijsblokje bijt. Zo zou ik het eerste kwartier omschrijven.

Beef ik van de kou of van de angst?

Nog een kwartiertje later, toen mijn hoofdhuid voldoende was afgekoeld, werd de chemo aan mijn port-a-cath gekoppeld. Was ik aan het beven van de koude of van de angst toen die eerste chemodruppel mijn lichaam binnensijpelde?

We waren vertrokken en ondertussen was ik de koude al wat gewoon. De verpleegsters waren zo lief en zorgzaam. Ik werd ondergestopt in een dekentje en kreeg een warme maaltijd. Zelfs mijn koude handen werden gemasseerd. In die blauwe zetel leek de tijd even stil te staan.

Na de chemo moest de ijskap nog zo’n anderhalf uur afkoelen, want mijn haren plakten diepgevroren tegen de binnenkant van de ijsmuts. Door de hoofdhuidkoeling duurde mijn chemobeurt ongeveer twee uur langer.

De opluchting

Week na week was ik meer en meer overtuigd van de werking van de ijskap. Overdag liep ik soms wel rond met een ‘vettig kopke’, want ik stelde mijn haarwasbeurten zo lang mogelijk uit. Telkens wanneer ik zeurde over mijn plakkerige lokken, spoorde mijn vriend me dan ook aan om nog net dat ene dagje langer te wachten. Eens het dan toch zover was, waste hij zorgvuldig mijn haren met een parabeenvrije shampoo en spoelde hij ze uit met ijskoud water.

Zelfs toen ik na twaalf weken mijn chemokuur mocht beëindigen, was het nog even bang afwachten of ik mijn haar al dan niet zou verliezen. Drie weken later mocht ik mijn handjes bijeen leggen: ik had mijn haren kunnen behouden!

De hoofdhuidkoeling heeft ervoor gezorgd dat ik me in de naarste periode van mijn leven wat minder ziek en ongelukkig voelde. Ik kon mijn job grotendeels blijven beoefenen. Ik stapte op goede momenten de winkel binnen zonder dat ook maar iemand wist welke zware strijd ik aan het voeren was. Voor mij heeft hoofdhuidkoeling echt het verschil gemaakt.